“Να μπεις απ’ το παράθυρο στη Σμύρνη…” (2006)

Ζωή: Ύστερα ήρθε ο στρατός. Η πιο αξέχαστη μέρα τση ζωής μου! Το χίλια εννιακόσια δεκαεννιά, δύο Μαΐου! Νάβλεπες τραπέζια στς΄εκκλησιές! Όλος ο αυλόγυρος τς΄ εκκλησιάς ένα τραπέζι να γλεντάει ο στρατός!
Το τί γίνηκε η Σμύρνη απ΄ το δεκαοχτώ ίσαμε το εικοσιδύο! Ζήσαμε τόση χαρά κι ελευτεριά, σα να ζήσαμε δέκα ζωές! Ξέρεις τί είναι να λευτερωθείς από σκλαβιά; Νάσαι ελεύτερος;

Μητέρα: Πέντε η ώρα τ΄ απόγευμα ήτανε πούβγε απ΄ την Αρμενιά η φωτιά. Ήτανε η φωτιά κοντά στο σπίτι. Εσύ δεν ήθελες να φύγεις. Πού να πας...πώς να τ΄αφήσεις ... να τ΄ αποχωριστείς ... Παντού, στα ταβάνια, στα πατώματα, στα σκαλιά, στα ντουβάρια έβλεπες κολλημένη την καρδιά σου ... Δίπλα-δίπλα με τα κάντρα, τα κουρτινόξυλλα, τσι φωτογραφίες, τα κεντήματα …

Ερινάκι: «Πάμε, μου λέει η μανούλα μου – να μαζέψωμε τσι πλυμένες κουρελούδες πουν’ απλωμένες στο δώμα να μη μας λαμπαδιάσουνε...» Κι ανέβηκα εγώ κι ηάνοιξα την καπάντζα . Τ΄ ήτανε κι εκείνο ... σα καυτό νερό μας περέχυσε το ντουμάνι. Σα φουρτουνιασμένο πέλαγο χύθηκε μέσα η μαυρίλα κι η ζεστασιά. Τα καταφέραμε όμως! Τσι κατεβάσαμε! Να καούνε διπλωμένες, νοικοκυρεμένες ... Σα να την ακούω τη μανούλα μου ... «Να καούνε διπλωμένες – είπε – μέσα σ΄ εκείνο το κακό... να μη μας πούνε σκατονοικοκυράδες...»

Φώτης:Τέτοια καταστροφή δεν είδαν τα μάτια μου! Και την είχε προβλέψει ο πατέρας μου... Όταν βγήκε ο Ελληνικός στρατός στη Σμύρνη, κατάλαβαν το Διοικητήριο. Ένας τσολιάς πείραξε μια Τουρκάλα. Ο Έλληνας αξιωματικός του, διέταξε να τον σκοτώσουν παραδειγματικά. Τον σ κότωσαν. Ο πατέρας μου που το είδε μας είπε στενοχωρημένος. «Είδατε τι έγινε; Με το ίδιο τους το αίμα βάψανε το σπαθί τους. Τώρα να δεις τι θα γίνει. Δεν θα πάμε καλά. Θα καταστραφούμε. Πάλι ας περιμένομε... Ίσως μας λυπηθεί ο Θεός». Δεν μας λυπήθηκε. H καταστροφή μας ήταν φανερή.

Αλαφροΐσκιωτος: Ετούτος ντουνιάς ξέρεις τι είναι; Σου πω εγώ, ναι... Θεός έφτιαξε άλλο ντουνιά, καλό ντουνιά απάνω φεγγάρι. Έχεις δει φεγγάρι με μπαξέδες, περιβόλια, κάτι αχλάδια ως μικρά παιδιά; Έφτιαξε χωριά μερακλίδικα, παστρικά σα φρέσκο τάλαρο ... Και λαούτα, γυναίκες, φαΐ, πιοτί ... όλα τζάμπα ... Φάτε, πιέτε χριστιανοί, δικά σας ούλα. Χαίρεστε, τζάνε μου, εγώ πιο πολλά καρπίζω λέει Θεός ... Άνθρωποι όμως μπαμπέσηδες ... κλεψιά ... ατιμία ... Καλά λέει Θεός πονηρός. Φτιάνει άλλο ντουνιά λειψό, πειναλέο, φαΐ ακριβό ... Κατάλαβες; Έφιαξε ετούτο ντουνιά ... Όποιος απάνω σε καλό ντουνιά σκάρτος, βουτάει ψυχή του από ποδάρι, σιχτίρ λέει και σβουρίζει εδώ κάτω. Αυτό είναι τούτος ντουνιάς!